Wil je jouw boek uitgeven in eigen beheer? Of twijfel je nog? Wij leggen je het verschil uit tussen een boek uitgeven via een uitgeverij en een boek zelf uitgeven in eigen beheer. Ook zetten we alle voor- en nadelen voor je op een rij.
Ons worden vaak de vragen gesteld “Wat is het verschil tussen een uitgeverij en zelf uitgeven?”, “Waar moet ik op letten bij het kiezen van een uitgeverij?”, “Zijn jullie een uitgeverij?” etc. Daarom schrijven we nu deze blog, zodat we je hopelijk de verschillen uit kunnen leggen en de voor- en nadelen van een uitgeverij en zelf uitgeven naast elkaar zetten.
Het verschil tussen een uitgeverij en uitgeven in eigen beheer
Wij zijn géén uitgeverij, maar wij zijn de producent van boeken. Wat is nu het verschil tussen een producent en uitgeverij? Een uitgeverij redigeert jouw boek, maakt jouw boek op, zorgt dat jouw boek geproduceerd wordt en proberen jouw boek te verkopen. Wij produceren alleen de boeken, dus het drukken en binden van boeken. Wij bieden je wel handleidingen, templates en kennis om je daarbij te helpen, maar je doet alles zelf.
Natuurlijk willen wij het liefst de boeken voor je produceren, natuurlijk zijn wij voorstander van het zelf uitgeven van een boek, maar toch zijn er ook wel voordelen aan het uitgeven via een uitgeverij te noemen. Wij zetten alles op een rijtje en proberen zo neutraal mogelijk te zijn. We willen namelijk dat je de juiste verwachting hebt van onze rol in het proces en als je naar een uitgeverij gaat, mogen wij het boek misschien ook wel produceren (wij produceren ook voor sommige uitgeverijen).
Wij zullen geen namen van uitgeverijen noemen. Dit om geen uitgeverijen in een kwaad daglicht te zetten of uitgeverijen waar wij de productie voor doen voor te trekken (terwijl de service misschien ook wel niet zo goed is als wij denken). Wij schrijven dit onafhankelijk en daarom noemen wij geen namen van uitgeverijen. We laten je wel weten hoe je een slechte uitgeverij kunt herkennen, zodat je hopelijk zelf een goede conclusie kunt trekken.
De voor- en nadelen op en rij
Hieronder sommen we alle voor- en nadelen op die wij al eens gehoord hebben. Niet alle punten wegen even zwaar. Bij zelf uitgeven zijn er bijvoorbeeld maar weinig nadelen, maar misschien wegen deze voor jou wel heel zwaar.
Voordelen uitgeverij
- Geen investering
- Inclusief professionele redactie
- Inclusief professionele vormgeving
- Boeken automatisch beschikbaar bij alle (online) boekhandels
- Marketing wordt voor je geregeld
Nadelen uitgeverij
- Weinig uitgeverijen die alle bovenstaande voordelen allemaal (goed) voor je uitvoeren
- Veel gedoe om je manuscript bij een goede uitgeverij onder de aandacht te krijgen
- Je zit vast aan contracten en verplichtingen
- De uitgeverij heeft (gedeeltelijke) zeggenschap over de redactie / vormgeving
- De uitgeverij krijgt de rechten op jouw boek, je mag deze zelf niet verkopen (soms ook op personage)
- Weinig opbrengsten voor jou
- Traject kan lang duren (denk aan een jaar)
Voordelen zelf uitgeven
- Ieder boek kan je uitgeven, ongeacht de inhoud en markt
- Je kunt er zoveel tijd en geld insteken als jij wilt, je hebt geen verplichtingen (alleen drukken is noodzakelijk, redacteur, vormgever etc. zijn allemaal optioneel)
- Je bepaald zelf hoe jouw boek geschreven is, vormgegeven is en waar te koop is
- Je houdt zelf alle rechten voor jouw boek (en personages)
- Alle winst is voor jezelf
- Ook verkopen via alle (online) boekhandels is eenvoudig te regelen
- Je kunt jouw eigen tijdsschema bepalen, dus het kan heel snel gaan
Nadelen zelf uitgeven
- Je dient zelf de investering te doen
- Je dient alles zelf te regelen
Goede (gerenommeerde) uitgeverij
Een goede uitgeverij investeert in jouw boek en zorgt dat jouw boek zo veel mogelijk verkocht wordt. Zij moeten dus wel potentie in jouw boek zien om deze te kunnen vermarkten en zo veel boeken te kunnen verkopen. Zij nemen namelijk een risico door te investeren in jouw boek en willen deze investering wel terug verdienen. Een goede uitgeverij wijst daarom héél veel manuscripten af. Een goede uitgeverij weet namelijk welke boeken goed verkocht worden en welke niet, en degene die niet goed verkocht worden willen zij niet uitgeven. Dit is heel erg logisch; een uitgeverij steekt namelijk tijd en geld in de boeken en als dit te vaak niets oplevert, zal de uitgeverij niet kunnen blijven bestaan.
Wanneer je een goed manuscript hebt is het alsnog heel moeilijk om binnen te komen bij een goede uitgeverij, zij hebben namelijk al veel manuscripten te verwerken van literaire agenten. Het is altijd mogelijk om zelf ook een literair agent in te schakelen, via hen kom je sneller bij een uitgeverij binnen. Een manuscript van een voor de uitgeverij bekend literair agent wordt sneller gelezen dan een manuscript die je zelf stuurt. Maar ook hierbij geldt; je komt niet zomaar binnen bij de goede uitgeverijen.
Contract / rechten
Wanneer je bij een uitgeverij zit, zullen zij je een contract voorleggen, het is goed om hier kritisch naar te kijken. Zorg dat je niet aan dingen vast zit waar je later spijt van krijgt. Zo worden vaak de provisies / royalty’s vastgelegd, deze liggen doorgaans op 10% van de verkoop. Je zult altijd jouw rechten van het boek af moeten staan, zodat zij de enige zijn die het boek mogen verkopen (met vaak een clausule dat zij ook het (gedeelde) recht op de opbrengsten uit een eventuele verfilming hebben). Deze bovenstaande regels zitten vast aan het uitgeven bij een uitgeverij, zij gaan natuurlijk niet investeren in een boek welke jij vervolgens zelf ook via andere kanalen mag verkopen.
Marketing
In het contract met de uitgever staat vaak ook beschreven wat jullie van elkaar kunnen verwachten, wat dien jij te doen voor de verkoop en wat zullen zij voor je doen. Hier dien je kritisch naar te kijken, wat biedt de uitgeverij wat jij niet kunt doen. In de marketing zal de uitgeverij haar meerwaarde tonen (of niet), anders fungeren ze alleen als investeerder. Er zijn vele uitgeverijen (helaas ook de goede) die weinig doen voor een onbekende auteur, waar je dus zelf alle marketing moet doen. Je zult je dan af moeten vragen wat de meerwaarde van hen is. Zorg dat je een uitgeverij vindt die jou een mooi marketingplan kan bieden en daar echt wat voor doet.
Inspraak
Let ook op de inspraak die jij hebt op het manuscript en de vormgeving. Er zal redactiewerk gedaan worden die de fouten uit jouw manuscript halen, maar soms kan het zijn dat het hele manuscript herschreven wordt (met misschien een uitkomst waar jij niet achter staat). Hetzelfde geldt voor de vormgeving, heb je hier inspraak op en zo ja hoeveel? Kiest de uitgeverij het omslag / titel of mag jij dat kiezen? Het mooiste is natuurlijk als dat in overleg gaat, maar lees tussen de regels door. We horen namelijk regelmatig dat uitgeverijen een super verkooppraatje hebben dat bijvoorbeeld alles in overleg gaat, maar als het puntje bij paaltje komt verwijzen naar het getekende contract.
Beschikbaar bij alle (online) boekhandels
Als voordeel benoemen de uitgeverijen ook dat jouw boek te koop is bij alle boekhandels. Dit is zeker een voordeel, maar maak er geen verkeerde voorstelling van. Jouw boek kan bij een boekhandel in het systeem besteld worden als een klant om het boek vraagt, je zult dus niet fysiek in het schap liggen. Boekhandels beslissen namelijk zelf welke boeken ze in de winkel leggen en zij zullen de bekende schrijvers neerleggen en de kans voor een onbekende auteur is nihil.
Uitgeverijen sturen vaak wel brochures naar de boekhandels, maar zij krijgen er daar heel veel van. Bij de goede uitgeverijen staan er overigens tientallen boeken in de brochure, dus daar spring je niet zo snel uit. De boekhandels pikken vaak de bekende schrijvers eruit en deze leggen zij fysiek in de winkel neer. In de online boekwinkels word je wel automatisch toegevoegd, zij hebben namelijk álle boeken die aangesloten zijn op de website staan. Deze aansluiting met de boekhandels kunnen wij overigens ook voor je regelen indien je bij ons in eigen beheer uitgeeft.
Slechte uitgeverijen
Misschien viel het je al op, maar wij schrijven hierboven over goede uitgeverijen. Helaas zijn er ook ‘slechte uitgeverijen’ welke een andere werkwijze hanteren dan de goede uitgeverijen. Deze uitgeverijen nemen bijna alle of echt alle manuscripten aan. Ook als een boek dus niet zo goed is, en dus niet goed verkocht zal worden, zullen ze hier geld aan moeten verdienen (anders kunnen ze immers niet bestaan). De werkwijze van deze uitgeverijen verschilt, maar wees op je hoeden als je onderstaande punten tegen komt, vaak is dit een teken dat het geen goede uitgeverij is.
- Spreuken als ‘wij accepteren bijna alle manuscripten’
- Zelf een grote investering doen, bijvoorbeeld door een verplichte afnamen van een bepaald aantal boeken
- Redactiewerk voordat een contract getekend is
- Zij benaderen jou i.p.v. andersom
Directe acceptatie
Accepteert de uitgeverij direct jouw manuscript, dan klopt er vaak iets niet. Een goede uitgeverij verdiept zich in de manuscripten en hier gaat helaas een tijdje overheen. Soms kan het wel maanden duren voordat je iets hoort (heb hierin dus ook wat geduld). Als je al direct na een week een antwoord krijgt dat ze wat in jouw manuscript zien hebben ze het óf niet goed beoordeeld en zeggen ze maar gewoon dat het goed is óf ze hebben bijna geen werk (wat dus ook geen goed teken is). Krijg je na bijvoorbeeld 3 maanden een reactie, dan zijn de eerste tekenen in ieder geval goed.
De directe acceptatie duidt vaak aan dat de uitgeverij alle boeken aanneemt, zonder goed in de inhoud en de markt te verdiepen. Wanneer een uitgeverij zich niet verdiept in de inhoud en de markt, kunnen ze ook nog niet weten of het een goed boek is en of er veel potentie in zit. Zij zullen met een constructie komen waarbij ze sowieso geld verdienen aan jouw boek en hun risico erg klein is (lees; er een slaatje uit slaan).
Zelf een investering doen
Een goede uitgeverij investeert in jouw boek en jij hoeft zelf geen geld te investeren. Ze hebben jouw manuscript beoordeeld en zien er markt in, daarom gaan ze jouw boek uitgeven. Zij nemen het risico voor je; wordt het een succes verdienen ze veel geld, maar wordt het onverhoopt toch een flop dan is dat het probleem van de uitgeverij.
Slechte uitgeverijen willen sowieso geld aan je verdienen, ook als er geen tot weinig boeken verkocht worden. Ze willen niet de risico’s lopen, maar wel de zakken vullen als het een succes wordt. Ze hanteren dus dezelfde regels als de meeste goede uitgeverijen, alleen doen zij geen investering voor je. Ze vragen je vaak om een bijdrage te doen, maar in werkelijkheid betaal je vaak voor de gehele druk (dus het gehele risico).
Vaak is dit in de vorm van een verplichte afname. Zo wordt je bijvoorbeeld verplicht gesteld om zelf 100 boeken af te nemen / zelf te verkopen. Deze boeken mag je dan tegen een gereduceerd tarief kopen, maar ze zeggen er natuurlijk niet bij wat de daadwerkelijke kostprijs is. Waar de boeken normaal voor bijvoorbeeld €19,95 verkocht worden, mag jij deze voor €10,- kopen. Klinkt heel goedkoop, maar daar zit een addertje onder het gras.
Stel zij kopen 300 boeken* bij ons in, dan betalen zij €1013,97 incl. btw. Wanneer ze jou 100 exemplaren laten afnemen voor €10,- per stuk, betaal jij dus de gehele druk van de boeken. Zo is het risico voor hen minimaal of soms zelfs niets en kunnen ze er alleen maar geld op gaan verdienen.
*Uitgegaan van garenloze softcovers in A5 formaat met 200 pagina’s zwart/wit
Redactiewerk voor het tekenen van het contract
Het redigeren van een boek is een zeer tijdrovende klus. Het boek moet helemaal doorgelezen worden en alle tekstcorrecties moeten bijgehouden worden, een goede redacteur is dus wel een aantal uur bezig om jouw boek te redigeren en haalt er vaak heel veel fouten uit (ook bij een goede schrijver). Een goede uitgever gaat dit dus niet uitvoeren voordat jij een contract met hen afsluit. Hooguit kunnen ze je door 1 pagina te redigeren laten zien hoe het redactiewerk eruit kan gaan zien.
Een uitgeverij die voordat jij het contract tekent het hele manuscript al geredigeerd heeft, is foute boel. Zij hebben óf het heel snel bekeken en er een paar foutjes uitgehaald / je op algemene punten gewezen óf ze moeten alle kosten van het redactiewerk terugverdienen op een andere wijze. In de meeste gevallen is jouw manuscript dus niet goed geredigeerd en in het tweede geval zal je uiteindelijk teveel gaan betalen (de kosten voor de auteurs die niet met hen in zee gaan moeten namelijk ook terugverdient worden).
Word je zelf benaderd om je boek uit te geven?
Word je benaderd door een uitgeverij om jouw boek uit te geven? Dan moet je extra oplettend zijn. De goede uitgeverijen hoeven namelijk niet op zoek naar werk, want het werk komt naar hen. Wordt je benaderd door een literair agent, dan kan het al interessanter zijn. Het werk van een literair agent is namelijk het beoordelen van manuscripten en auteurs en uitgeverijen met elkaar koppelen.
Kan je zelf investeren? Geef dan zelf je boek uit!
Vooral het kostenplaatje is een reden om bij een uitgeverij aan te kloppen, je hoeft dan namelijk zelf niet te investeren (bij een goede uitgeverij tenminste). Bij het zelf uitgeven van een boek is het namelijk ook gewoon mogelijk om het professioneel te laten vormgeven, te laten redigeren door een professioneel (of misschien heb je wel een bevriende taalgoeroe) en te verkopen via de boekwinkel. Bij zelf uitgeven beslis je alles zelf en kan je het dus ook veel kleinschaliger houden, bijvoorbeeld als je in een niche zit en het niet uitmaakt op welke website jouw boek te koop is. Je kiest helemaal zelf wat je wilt.
Ben je benieuwd hoeveel de kosten dan zijn van het uitgeven van je eigen boek? Dat is dus afhankelijk wat je wel en niet wilt doen. Kijk dan eens verder op onze website voor meer informatie en de kosten.
Bereken je direct de drukkosten
Meer informatie over een manuscriptlezer
Meer informatie over het zelf opmaken van jouw boek
Meer informatie over het uitbesteden van de vormgeving
Vraag een ISBN bij ons aan
Meer informatie over het verkopen in alle boekwinkels
Tips om jouw boek onder de aandacht te krijgen en dus te verkopen
Hopelijk helpt dit artikel je om weloverwogen een keuze te maken en als je voor een uitgeverij kiest om niet voor verrassingen te komen staan en kritisch te kijken naar het contract.